Kolposkopia jest podstawowym diagnostycznym badaniem ginekologicznym. Pozwala wykryć przedkliniczne postaci raka szyjki macicy, co oznacza stuprocentową wyleczalność (przy tak wczesnym stadium).
Badanie to polega na oglądaniu powierzchni szyjki macicy, dolnej części jej kanału, a także pochwy oraz sromu, przy użyciu urządzenia optycznego zwanego kolposkopem. Jest to mikroskop, który daje możliwość uzyskania „trójwymiarowego obrazu, w powiększeniu od 4 do 50 razy. Wykonując kolposkopię ginekolog może także pobrać wycinek tkanki, określić jaki rodzaj zabiegu powinien zostać dokonany na szyjce macicy, pochwie i sromie, a także ocenić czy w zabiegu została usunięta cała zmiana chorobowa.
Do kolposkopii nie trzeba się jakoś szczególnie przygotowywać. Należy jedynie unikać współżycia przez okres kilku dni, które poprzedzą badanie. Nie należy także wykonywać kolposkopii w trakcie miesiączki. Badanie to nie wiąże się z dużym ryzykiem powikłań, dlatego też może być wykonywane wielokrotnie, nawet u ciężarnych. Przed badaniem ginekolog zazwyczaj najpierw wykonuje cytologię, która zwiększa wiedzę lekarza o pacjentce.
Kolposkopię wykonuje się, gdy wynik cytologi jest podejrzany i istnieje poważne podejrzenie raka szyjki macicy.
Wskazania do wykonania badania:
– pobranie materiału do badania histopatologicznego w celach rozpoznawczych,
– ocena zmian chorobowych w kanale szyjki macicy, sugerujących dysplazję,
– ocena raka przedinwazyjnego w kanale szyjki macicy,
– ocena wczesnego raka naciekającego szyjki macicy.
Przy kolposkopii pacjentka musi się położyć na fotelu ginekologicznym. Lekarz ginekolog zakłada wziernik samotrzymający, który pozwala uwidocznić część pochwową szyjki macicy. Następnie do pochwy zostaje wprowadzony specjalny wziernik (tubus optyczny). Lekarz ogląda tarczę części pochwowej, a następnie usuwa wydzielinę pokrywającą szyjkę macicy. Charakter wydzieliny pozwala na ocenienie biologii pochwy oraz rozpoznanie przyczyny upławów. Drugi raz lekarz ogląda szyjkę macicy po wcześniejszym przemyciu części pochwowej roztworem 0,9% chlorku sodu. Później przemywa część pochwową 3% roztworem kwasu octowego lub 5% roztworem kwasu mlekowego. Jest to najważniejszy etap badania, ponieważ pozwala określić charakter zmian.
Przy podejrzeniu o duże zmiany przednowotworowe lub nowotworowe, lekarz pobierze w znieczuleniu miejscowym wycinek i wyskrobiny z kanału szyjki macicy. Badanie kolposkopowe często kończy się barwieniem szyjki macicy jodyną.
